مزایا و معایب کلرزنی
اغلب مشاهده شده است که برای تصفیه خانه های با طراحی مشابه با مشخصات جریان خروجی کاملا یکسان BOD، COD و نیتروژن، بازده فرآیندهای کلرزنی از تصفیه خانه ی دیگر به میزان قابل ملاحظه ای متفاوت است. به منظور بررسی علت پدیده های مشاهده شده و همچنین سنجش تاثیرات ترکیبات موجود در فرآیند کلرزنی، مشخصات ترکیبات در فاضلاب تصفیه شده و تصفیه نشده مورد مطالعه قرار داده شد که از مهمترین نتیجه گیری های مطالعات می توان به موارد زیر اشاره کرد.
-
کلرزنی در حضور ترکیبات آلی مزاحم، مجموع کلر باقیمانده نمی تواند به عنوان معیاری قابل اطمینان جهت ارزیابی میکروب کشی کلر مورد استفاده قرار گیرد.
- درجه ی تداخل ترکیبات مطالعه شده به بنیان های شیمیایی و ساختار شیمیایی ترکیبات بستگی دارد.
- ترکیبات و کربوهیدرات های اشباع یا غیر اشباع، نیازمند مقادیر ناچیزی کلر بوده و به نظر نمی رسد در فرآیند کلرزنی تداخل داشته باشند.
- ترکیبات آلی با پیوندهای اشباع نشده با توجه به بنیان های شیمیایی خود ممکن است منجر به افزایش فوری کلر شوند. در برخی موارد امکان دارد ترکیبات حاصل به عنوان کلر باقیمانده سنجیده شده و ممکن است هنوز دارای توان گندزدایی کمی بوده یا نباشند.
- ترکیبات چند حلقه ای شامل گروه های هیدروکسیل و ترکیبات حاوی گروه های گوگرد (سولفور) به سرعت با کلر واکنش داده و ترکییاتی را تشکیل می دهند که فاقد توان میکروب کشی بوده یا توان میکروب کشی آن ناچیز است. اما با این وجود به عنوان کلر باقیماندهمورد سنجش قرار می گیرند.
- به منظور دستیابی به شمارش کم باکتری ها در حضور ترکیبات آلی مزاحم، کلر اضافی و زمان تماس طولانی تر مورد نیاز است.
از نتایج این بررسی می توان دریافت به چه علت تاثیر کلرزنی در تصفیه خانه هایی با ویژگی های مشابه در جریان خروجی نتایج می تواند کاملا متفاوت باشد.
در جدول زیر مزایا و معایب روش گندزدایی کلرزنی به طور خلاصه بیان شده است.
| مزایا | معایب |
|---|---|
| 1- فناوری تثبیت شده با مکانیسم مشخص گندزدایی. 2- ترکیبات کلر معمولا ارزان بوده و در اشکال مختلف گازی، مایع و جامد به راحتی در دسترس است. 3- در قسمت های دیگر تصفیه خانه نیز مفید است. مثلا کاهش گرفتگی زیستی فیلترهای نهایی کنترل بو. 4- دارای باقیمانده است که کنترل و پایش آن را آسان نموده و از رشد مجدد میکروبی جلوگیری می کند. 5- نسبتا به راحتی قابل نصب بوده و ارزان تر از سایر روش هاست به جز اندازه ی آن. 6- قابلیت انطباق آن با نوسانات جریان آسان است. 7- کلر آزاد یک میکروب کش و ویروس کش قوی است و باعث حذف ترکیبات نوظهور شده و احتمال تشکیل NDMA بسیار اندک است. 8- مونوکلرآمین دوام و بقای بیشتری نسبت به کلر آزاد دارد و احتمای تشکیل سیانید و سیانوژن کلراید کمتر است. | 1- در مقابل پروتوزوآها خیلی موثر نیست. 2- در PH بالا اثر کمتری دارد. 3- باعث افزایش مقدار کل جامدات محلول و کلرید در پساب می شود. 4- ممکن است حذف باقیمانده کلر ضروری باشد. 5- گاز کلر سمی و خورنده است و نیازمند مخازن ویژه و شوینده های خاص است هر چند که هیپوکلریت سدیم بسیاری از این معایب را ندارند، اما غلظت های بالاتر هیپوکلریت سبب تولید کلرات می شود. 6- کلر آزاد باعث تشکیل فرآورده های جانبی کلرینه می شود و باعث تشکیل ترکیبات اکسیژنه نیز می شود که می توانند رشد بیولوژیکی را در شبکه ی توزیع پساب بازیافتی تشدید نمایند. 7- کلرزنی در نقطه ی شکست تنها با مقادیر کم آمونیاک امکان پذیر است. 8- کلر آمین ها گندزدای ضعیف تری هستند و باعث افزایش زمان تماس می شوند. 9- در پساب های نیترات زدایی شده بایستی به پساب آمونیاک افزود. آمونیاک افزوده شده رشد بیولوژیکی را در خطوط انتقال پساب افزایش می دهد. |
گندزدایی با کلر
| کلرزنی توصیه می شود | کلرزنی مورد توجه است | کلرزنی توصیه نمی شود |
|---|---|---|
| 1- فرآیند تصفیه ی بالادستی تنها تصفیه ی اولیه یا ثانویه باشد. 2- مقدار جامدات معلق نسبتا بالا باشد. 3- تغییرات کمی و کیفی پساب زیاد باشد. 4- نیاز به باقیمانده گندزدا باشد. | 1- احتمال تشکیل برومات باشد. 2- باقیمانده ی گندزدا مورد نیاز باشد ( مثلا برخی از کاربردهای خاص استفاده مجدد ) | 1- احتمال تشکیل فرآیندهای جانبی مانند THMS، HAAS، سیانید یا NDMA نگران کننده باشد. 2- در مورد میزان TDS آمونیاک و کلر باقیمانده در پساب محدود باشد. 3- مقررات استفاده از ترکیبات کلررا وضع کرده باشد. 4- حمل مواد شیمیایی، جنبه های ایمنی جابجایی و رها سازی اتفاقی مواد شیمیایی یک مشکل عمده باشد. 5- فضای موجود کم باشد. 6- نیازمندی های تصفیه شامل حذف بالای کریپتوسپویدیوم، ژیاردیا و سایر پروتوزوئرها شود. |
