روش های تصفیه فاضلاب صنایع شوینده
صنایع سازنده مواد شوینده و صابون معمولا از روش های پیش تصفیه فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی مختلفی برای کنترل کیفیت پساب خود استفاده می کنند. تصفیه فاضلاب صنایع شوینده بسیار حائز اهمیت است .منبع اصلی مواد زائد تولیدی شستشو و خالص سازی بوده و آلاینده های حاصل، BOD بالا و برخی صابون ها ( مواد زائد قلیایی روغنی و چرب، قلیایی دارای دمای بالا ) می باشد که ابتدا با روش شناورسازی با هوا و چربی گیری حذف شده و با استفاده از منعقدکننده ته نشین می شوند.
حتی در تاسیسات تولیدی که دارای عملیات بسته ای با حجم کم هستند، برای تعدیل تخلیه جریان پیک حداقل باید واحد متعادلسازی جریان به کار برده شود. کارخانجات بزرگ با خطوط تولید ترکیبی برای کاهش جامدات معلق و مواد آلی از فاضلاب به تصفیه اضافه تری نیاز دارند.
صنایع برای حذف بخش اعظم ذرات جامد بزرگ از پساب از فرآیند انعقاد و ته نشینی استفاده می کنند. از سوی دیگر، برای حذف ذرات ریز پس از تصفیه بیولوژیکی، فیلترهای شنی یا بستر مخلوط مورد استفاده قرار می گیرد.
فرآیند تصفیه بیولوژیکی یا به جای آن کربن فعال پودری یا گرانولی روشی معمول برای حذف مواد آلی خاص یا محلول از جریان فاضلاب می باشد. در آخر نیز از برخی تاسیسات برای حذف آلاینده های یونی یا کل جامدات محلول TDS همانند فرآیندهای اسمز معکوس یا تعویض یونی بعنوان تصفیه پیشرفته استفاده می کنند.
شناورسازی یا جداسازی کف
یکی از کاربردهای اصلی شناورسازی با خلا و تحت فشار ( هوا ) در کارخانه های صابون و دترجنت دیده می شود. فاضلاب ناشی از تولید صابون در مخزنی در تانک چربی گیری جمع آوری شده و سپس اسیدهای چرب شناور شده بازیابی می شوند. جداسازی یا تفکیک جز به جز کف نه تنها باعث تجمع سورفاکتانها در سطح مشترک هوا / مایع می شود بلکه سایر مواد کلوئیدی و ترکیبات یونی را که با سورفاکتانت ها تشکیل ترکیبات پیچیده می کنند را نیز توسط این روش تغلیظ می کند.
مزیت تصادفی اما مهم فرآیندهای شناورسازی با هوا توسعه شرایط هوازی است که معمولا باعث تثبیت لجن و رویه هایی چربی می شود بنابراین احتمال تبدیل به حالت سپتیک کاهش می یابد. با این حال، دفع کف ها می تواند یک مشکل جدی در استفاده از این روش باشد.
جذب بر روی کربن فعال
مواد آلی محلول و کلوئیدی مانند سورفاکتانت های مشکل ساز را می توان از طریق جذب بر روی کربن فعال پودری یا گرانولی از محلول حذف کرد. سورفاکتانت های مقاوم به تجزیه بیولوژیکی مانند ABS با روش های تصفیه بیولوژیکی معمول غیرقابل حذف بوده یا به سختی حذف می شوند، بنابراین این ترکیبات بطور مکرر با فرآیند جذب با کربن فعال حذف می شوند.
کاربرد کربن فعال در تانک های تماس بسته همراه با اختلاط و ته نشینی یا فیلتراسیون بعدی یا ستون های GAC یا بسترهای تماسی با جریان پیوسته عملی می شود. بدیهی است، به دلیل هزینه ی زیاد فرآیند، جذب بعنوان یک مرحله تکمیلی برای جریان پساب پیش تصفیه شده استفاده می شود.
انعقاد | لخته سازی | ته نشینی | شناورسازی
فرآیند انعقاد | لخته سازی تحت تاثیر سورفاکتانت ها در آب خام یا فاضلاب می باشد. انعقاد شیمیایی و لخته سازی بر ته نشینی چنین فاضلاب هایی تاثیر زیادی ندارد. در صورتیکه با افزودن نمک هایی مانند CaCl2 امولسیون ها شکسته شود، فاضلاب های حاوی روغن های امولسیونه را می توان با انعقاد تصفیه کرد. CaCl2 منعقد کننده ای انتخابی برای فاضلاب کارخانه های مواد شوینده و صابون می باشد.
همچنین آب آهک یا سایر مواد شیمیایی کلسیمی را می توان در تصفیه پساب هایی که در آن ها ترکیبات صابونی بعنوان صابون های کلسیمی غیرمحلول در نظر گرفته می شوند، مورد استفاده قرار داد زیرا این مواد خصوصیت لخته سازی ( مقیاس سختی ) و ته نشینی رضایت بخشی دارند.
کلرید کلسیم را می توان عملا برای حذف همه چربی ها، جامدات معلق و بخش اعظم BOD معلق مورد استفاده قرار داد. استفاده از کربن دی اکسید بعنوان کمک منعقد کننده، مقدار کلسیم کلراید مورد نیاز را کاهش داده و راندمان تصفیه را بهبود می بخشد. لجن حاصل از تصفیه با کلرید کلسیم را می توان بهمراه لجن ته نشینی یا شناورسازی با هوای محلول حذف کرد. برای پایش و کنترل فرآیندهای انعقاد شیمیایی، لخته سازی، ته نشینی و شناورسازی، روش های آنالیز و آزمایش تکمیلی زیادی توسعه یافته است.