حذف سیلیس
سیلیس از نظر فراوانی در خاک مقام دوم را داراست و در حدود 27/7% پوسته جامد زمین را تشکیل می دهد. یک ترکیب مهم و فراوان سیلیس که در آب ها دیده می شود، دی اکسید سیلیس یا سیلیکا است که در طبیعت به صورت های مختلف مشاهده می شود که یکی از معمولی ترین فرم آن شن سیلیسی است. حذف سیلیس عموما در رابطه با آب های تغذیه دیگ های بخار مطرح می شود. چون در ارتباط با توربین های بخار است که زیان وجود سیلیکا ظاهر می شود. و باید حذف سیلیس اتفاق افتد.
آسیب سیلیکا به پره های توربین
- بدکار کردن بویلر به خاطر ایجاد کف
- حمل قطرات سیلیکای محلول در بخار
- تبخیر سیلیکای محلول در بخار
در فرآیند آهک / سودازنی، به ویژه در فرآیند گرم، مقداری از سیلیس ته نشین شده و منجر به حذف سیلیس می گردد. در گذشته برای حذف سیلیکا در این فرآیند، از سولفات آهن اضافه می شد که در نتیجه مقداری از سیلیکا توسط رسوبات هیدروکسید فریک جذب می گردید. هرچند با چنین روشی می توان مقدار سیلیکا را در بهترین pH یعنی 9 تا حدود 2-3ppm کاهش داد، لکن در این روش به مقدار زیادی سولفات آهن نیاز است.
روش های موثر حذف سیلیس عبارتند از:
- جذب سیلیکا با ترکیبات منیزیم
- استفاده از رزین های تعویض یونی آنیونی
در فرآیند آهک زنی، منیزیم محلول در آب بصورت هیدروکسیدمنیزیم ته نشین می شود. ظرفیت این رسوب برای جذب سیلیکا زیاد است. اگر منیزیم محلول در آب برای جذب سیلیکا کافی نباشد در آن صورت باید به جای آهک معمولی از آهک دولومیتی استفاده نمود که دارای 32% اکسید منیزیم است. 😉
عوامل مهم در حذف سیلیکا ( حذف سیلیس )
این عوامل که در حوضچه ته نشینی موثرند عبارتند از:
-
اثر pH
در حذف ناقص ( تا حدود 70% ) در یک pH معین، بهترین عملکرد وجود دارد. لکن هرچه حذف کامل سیلیکا نزدیک تر می شود، نقش pH کمتر می گردد.
-
اثر زمان توقف در حوضچه ته نشینی و دما
در دمای 95 درجه سانتیگراد، برای حذف 80% سیلیکای اولیه، زمان توقف در حوضچه ته نشینی حدود 15 دقیقه است. در دماهای پایین تر با افزایش زمان توقف در حوضچه ته نشینی، حذف مقدار سیلیکا به تدریج افزایش می یابد.
-
اثر تماس با لجن
اگر آب ورودی با لجن هیدروکسید منیزیم در تماس قرار گیرد مقدار بیشتری از سیلیکای موجود در آب ورودی حذف خواهد شد. این کار در کیفیت آب ورودی به جز آنکه مقدار سیلیس کمتر شود، تغییری به وجود نمی آورد. در واقع با برگشت لجن به حوضچه ته نشینی و ایجاد امکان تماس با لجن، قدرت حذف سیلیکا توسط اکسید منیزیم به طور چشمگیری افزایش می یابد. ممکن است این کار باعث کاهش مقدار اکسید منیزیم مورد نیاز تا 60% گردد.
