کلرزنی فاضلاب
هدف از ضدعفونی کردن فاضلاب یا پساب تصفیه شده از بین بردن کلیه عوامل بیماریزا در آنها و جلوگیری از ورود این عوامل به محیط زیست است، در سالم سازی فاضلاب تصفیه شده علاوه بر از بین بردن کلی فرمها که مشخص ترین ارگانیسم فاضلاب است سایر انواع میکروارگانیزم های موجود در آن نیز غیر فعال خواهد گردید.
مهمترین ماده ای که در حال حاضر برای سالم سازی فاضلاب و پساب تصفیه شده مورد استفاده قرار می گیرد گاز کلر و ترکیبات کلردار نظیر هیپوکلریت کلسیم ( آب ژاول ) و غیره است.
اگر فاضلاب یا پساب تصفیه شده محتوای ترکیبات گوگردی، آهن، ترکیبات ازتی به صورت آمونیاک و نیتریت باشد، قسمت مهمی از گاز کلر با ترکیبات کلردار تزریقی صرف اکسیداسیون این مواد خواهد شد.
در کلرزنی فاضلاب، همواره باید به موارد زیر توجه کرد:
- هر چه زمان تماس کلر با فاضلاب بیشتر باشد اثر ضدعفونی کنندگی کلر آن زیادتر خواهد بود.
- هرچه درجه حرارت فاضلاب بیشتر باشد اثر ضدعفونی کنندگی کلر زیادتر است.
- هر چه pH فاضلاب بالاتر باشد تاثیر کلر در سالم سازی کمتر است.
کلر قادر است کیست های Histolitica و بعضی انواع ویروس مانند Coxacki را نابود نماید.
در جدول زیر مقادیر کلر مورد نیاز در موارد مختلف سالم سازی فاضلاب داده شده است.
| توضیحات | کلر مورد نیاز به میلیگرم در لیتر |
|---|---|
| کنترل هیدروژن سولفوره | 2-9 |
| کنترل بو | 2-9 |
| ممانعت از رشد الگ | 0.5-2 |
| کاهش BOD | 2-15 |
| فاضلاب خروجی از ایمهاف تانک | 20 |
| اکسیداسیون سولفات فرو | 0.1-0.5 |
| کنترل حشرات در بسترهای باکتری | 1-10 |
| حذف چربی و روغن | 2-10 |
| کنترل رشد ارگانیسم های رشته ای لجن فعال | 2-20 |
میزان تزریق کلر در روش های مختلف تصفیه نیز در جدول زیر داده شده است.
| نوع تصفیه | کلر مورد نیاز به میلیگرم در لیتر |
|---|---|
| فاضلاب خام | 6-25 |
| فاضلاب بعد از ته نشینی اولیه | 5-20 |
| فاضلاب تصفیه شده به روش شیمیایی | 2-6 |
| فاضلاب تصفیه شده با بستر باکتری | 3-15 |
| فاضلاب تصفیه شده با لجن فعال | 2-8 |
| فاضلاب تصفیه شده با بستر باکتری و لجن فعال | 1-5 |
در مورد زمان تماس بین کلر و فاضلاب برحسب دقیقه و درصد غیرفعال شدن، میکروارگانیسم های فاضلاب منحنی شکل زیر تدوین گردیده است.
گاز کلر در کپسولهای 60، 350، 500 و 1000 کیلویی به صورت کلر مایع و یا هیپوکلریت به صورت پودر یا دانه ای با محتوی 50-70 درصد کلر فعال در بازار موجود است.
هیپوکلریت نیز بعد از انحلال در آب و ته نشین شدن اکسید کلسیم مورد استفاده واقع می شود، هر کپسول کلر قادر است 6-10 کیلو کلر در ساعت به فاضلاب تزریق نماید.
حوضهای کلرزنی باید طوری ساخته شود که اولا تماس لازم بین فاضلاب و کلر را برقرار کند، ثانیا سرعت جریان فاضلاب در آنها طوری باشد که مواد معلق موجود در فاضلاب تصفیه شده در آن ته نشین گردد.
عوامل موثر در اختلاط کلر با فاضلاب
عوامل موثر که در اختلاط کلر با فاضلاب و پساب موثر هستند عبارتند از:
- نوع مواد معلق
- ویسکوزیته
- زمان اختلاط و انعقاد
- شدت بهم زنی
در شکل زیر نوعی از حوض های اختلاط با مانع نشان داده شده است.
