شاخص حجمی لجن SVI
دو معیار متداول برای تعیین مشخصات ته نشینی لجن فعال شاخص حجمی لجن SVI و میزان ته نشینی ناحیه ای است. SVI حجم یک گرم لجن بعد از 30 دقیقه ته نشینی است. SVI مایع مخلوط در استوانه یک تا دو لیتری و اندازه گیری حجم ته نشینی پس از 30 دقیقه و نیز غلظت MLSS نمونه اندازه گیری می شود. مقدار SVI از روی رابطه زیر محاسبه می شود:
مثال
یک نمونه مایع مخلوط با غلظت TSS معادل 3000mg/L و حجم لجن ته نشین شده 300mL پس از 30 دقیقه در استوانه یک لیتری، دارای SVI ( شاخص حجمی لجن ) معادل 100ml/g است. SVI معادل 100mL/g نشان دهنده قابلیت ته نشینی خوب لجن است. مقادیر SVI زیر 100 مطلوب بوده و SVIبالای 150 معمولا با رشد ارگانیزم های رشته ای همراه است.
چون آزمایش SVI تجربی است، ممکن است با خطاهای زیادی همراه باشد. برای مثال اگر لجن با غلظت 10000mg/L پس از 30 دقیقه اصلا ته نشین نشود، مقدار SVI آن 100 خواهد بود. برای پرهیز از نتایج نادرست و امکان مقایسه نتایج SVIبرای لجن های مختلف، از آزمایشSVI رقیق شده استفاده می شود.
آزمایش جنکینز
نمونه لجن با پساب خروجی واحد به گونه ای رقیق می شود تا حجم لجن ته نشین شده پس از 30 دقیقه 250mL/L یا کمتر گردد. یپی آزمون استاندار SVI ( شاخص حجمی لجن ) روی این نمونه انجام می شود.
آزمایش SVIدر اغلب تصفیه خانه های فاضلاب در یک ته نشین سنج 2 لیتری انجام می شود که دارای قطری بزرگ تر از استوانه مدرج 1 یا 2 لیتری است. برای برطرف کردن اثر دیواره ها بر ته نشینی جامدات در یک ظرف آزمایش دارای قطر کوچک توصیه می شود از یک وسیله همزن با سرعت پایین استفاده شود. در این صورت آزمایش SVI هم زده شده نامیده می شود. آزمایش SVI هم زده شده اغلب در اروپا استفاده می شود.