مقایسه ی گزینه های مختلف گندزدایی
هدف اولیه ی گندزدایی فاضلاب، کنترل عوامل بیماری زا به منظور حفظ بهداشت عمومی بود، اما با توجه به کشفیات جدید درباره ی خطرات بالقوه ی فرآورده های جانبی گندزدایی وسمیت برخی از گندزداها برای محیط زیست، فرایند گندزدایی پیچیده تر شده است.
در هنگام انتخاب گزینه ی مناسب گندزدایی بایستی به موارد زیادی توجه داشت و اهداف مختلفی را دنبال کرد که عبارتند از: بازدهی گندزدایی، امکان تشکیل فرآورده های جانبی گندزدایی، هرینه، قابلیت اعتماد فرآیند و …
در این بخش قصد داریم تا گزینه های مختلف گندزدایی آب و فاضلاب را با هم مقایسه کنیم و فاکتورهای موثر بر گندزدایی و تغییر فناوری را بررسی کنیم.
در جدول زیر فناوری های گندزدایی فاضلاب که مورد بحث قرار گرفت، در چهار گروه طبقه بندی شده اند و هر گروه نیز زیر گروه های متناسب خود را دارد(مثلا منبع کلرآمین و نوع لامپ UV)
مقوله | گزینه های مختلف گندزدایی |
---|---|
فرآیند تثبیت شده | کلرآمیناسیون: گاز کلر، هیپوکلریت سدیم، هیپوکلریت کلسیم، تولید هیپو کلریت سدیم در محل(0/8 درصد)، تولید هیپوکلریت سدیم در محل(12 درصد) کلرزنی تا نقطه ی شکست: گاز کلر، هیپوکلریت سدیم، هیپوکلریت کلسیم، تولید هیپوکلریت سدیم در محل (0/8 درصد)، تولید هیپوکلریت سدیم در محل(12 درصد) پرتو فرابنفش: لامپ کم فشار با توان خروجی پایین (LPLO)، لامپ کم فشار با توان خروجی بالا (LPHO)، لامپ با فشار متوسط(MP) ازناسیون: تولید ازن از هوا، تولید ازن از اکسیژن |
فرآیندهای در حال مطالعه و کمتر به کار رفته | دی اکسید کلر پراستیک اسید |
گزینه های ترکیبی | کلرزنی تا نقطه شکست و کلرآمیناسیون فرابنفش و کلرآمیناسیون فرابنفش و کلرزنی تا نقطه ی شکست پرتو فرابنفش و ازن زنی پرتو فرابنفش و پر استیک اسید |
فناوری های نوین | پاستوریزاسیون کاتالیزیس ترکیبات برومینه فرات پرتو فرابنفش پالسی روش های متنوع دیگر |
- فناوری های تثبیت شده که فرآیند آن به خوبی روشن است و در مقیاس واقعی به کار رفته اند. تاسیساتی که در حال ارتقای روش گندزدایی خود هستند ترجیح می دهند از این فناوری استفاده کنند زیرا مزایا و معایب این روش ها کاملا معلوم است. اطلاعات طراحی و تجربیات راهبری آن ها به راحتی در دسترس است و دستیابی به مقررات موجود معمولا راحت تر است.
- فناوری هایی که آزمایش شده اند و احتمالا قابلیت کاربری دارند. اما در مقیاس واقعی خیلی به کار نرفته اند.
- فناوری های ترکیبی: این رهیافت در آینده مقبولیت بیشتری خواهد داشت. زیرا تصفیه خانه های فاضلاب با ارتقای فرآیند گندزدایی خود به دنبال دستیابی به اهداف چند گانه هستند و می خواهند از روش های مختلف گندزدایی بهره مند شوند. جدول بالا گزینه های مورد توجه را نشان می دهد. همانند فناوری های منفرد این گزینه ها نیز چیدمان های مختلفی دارند که به نوع کلر مصرفی، نوع لامپ UV و روش تولید ازن بستگی دارد.
- فناوری های نوپدید که هنوز در حال توسعه هستند نیازمند مطالعات بیشتری هستند تا در مقیاس واقعی به کار روند.
در ادامه به گزینه های گندزدایی که بیشتر مورد توجه هستند پرداخته می شود: فناوری های تثبیت شده (کلرآمیناسیون، کلرزنی تا نقطه ی شکست، پرتو فرابنفش و ازناسیون ) و فناوری های ترکیبی.