مزایا و معایب ازن ژنراتور
ازن یک گاز ناپایدار است و هنگامی که مولکول های اکسیژن به اکسیژن اتمی شکسته می شود، تولید می گردد. ازن را می توان از طریق الکترولیز، واکنش فوتوشیمیایی یا واکنش پرتو شیمیایی و از طریق تخلیه ی الکتریکی تولید کرد. ازن اغلب توسط نور فرابنفش و در هنگام رعد و برق تولید می شود. روش تخلیه الکتریکی به منظور تولید ازن در گندزدایی آب و فاضلاب به کار می رود.
ازن در دمای اتاق یک گاز آبی رنگ با بویی زننده است. به دلیل داشتن بو، می توان پیش از ایجاد آسیب به سلامت فرد ازن را شناسایی کرد. پایداری آن در هوا بیش از پایداری آن در آب است اما در هر دو مورد در حد چند دقیقه خواهد بود. ازن گازی هنگامی که غلظت آن به حدود 240 گرم بر متر مکعب (20 درصد وزنی در هوا) برسد قابل انفجار است.
ازن ژنراتور نیز مانند سایر روش های گندزدایی آب دارای مزایا و معایب است.
در جدول زیر مزایا و معایب ازن ژنراتور به طور خلاصه بیان شده است.
| مزایا | معایب |
|---|---|
| 1- گندزدایی موثر در برابر باکتری ها، ویروس ها، پارازیت ها و کیست، انگل ها ( موثرتر از کلر ) 2- زمان تماس کوتاه ( تقریبا 10 تا 30 دقیقه) 3- تجزیه ی سریع، نیازی به خنثی سازی باقیمانده نیست. 4- احتمال رشد مجدد باکتری ها خیلی کم است. 5- نداشتن جنبه های ایمنی مرتبط با حمل و نقل زیرا ازن در محل تولید می شود. 6- افزایش اکسیژن محلول پساب. 7- معمولا باعث کاهش COD پساب می شود. 8- کمک به حذف سولفید ( بو )، آهن و منگنز 9- توانایی اکسیداسیون آلاینده های خطرناک نوظهور مانند داروها و هورمون ها. 10- THM و HAAS تشکیل نمی شوند. 11- فضای کمتری نسبت به کلر نیاز دارد. | 1- نیازمند تجهیزات پیچیده و سیستم تماس موثر است تا بازدهی بالای انتقال ازن فراهم گردد. 2- ممکن است نیاز به حمل اکسیژن مایع و ذخیره سازی آن در محل باشد. 3- راهبری و بهره برداری از آن نسبتا پیچیده است و بیشتر برای تصفیه خانه های متوسط و بزرگ مناسب است. 4- ازن گاز بسیار خورنده ای است و باعث خوردگی فلزات، پلاستیک و لاستیک می شود بنابراین نیازمند مواد مقاوم در برابر خورندگی مانند فولاد ضد زنگ است. 5- گاز خروجی از مخزن تماس باید از بین برود زیرا برای اشخاص مضر بوده و باعث سوزش شدید می شود. 6- ممکن است برخی از ویروس ها، اسپورها و تک یاخته ها در دوز به کار رفته برای کلیفرم ، از بین نروند. 7- دارای باقیمانده نیست و در صورت نیاز به باقیمانده بایستی از کلر نیز استفاده نمود. 8- مواد معلق و مواد آلی باعث کاهش بازدهی می شوند بنابراین تنها پساب های ثانویه یا پیشرفته مناسب گندزدایی با ازن هستند. 9- هزینه ی سرمایه گذاری و بهره برداری بالایی دارد. |
گندزدایی با ازن ژنراتور
| ازن توصیه می شود | ازن مورد توجه است | ازن توصیه نمی شود |
|---|---|---|
| 1- حذف اتفاقی برخی از ترکیبات موجود در پساب، مانند مواد تولید کننده ی بو و ترکیبات نگران کننده ی نوظهور مهم است. 2- افزایش اکسیژن محلول در پساب مطلوب است. | 1- پساب تصفیه ی پیشرفته شده است. 2- باقیمانده ی گندزدا مورد نیاز است. 3- تشکیل فرآورده های جانبی گندزدایی مانند THMS، سیانید، HAAS و NDMA مشکل ساز است. 4- فرآورده های جانبی گندزدایی نظیر برومات و آلدئیدها نگران کننده نیست. 5- فرآیند تصفیه از نوع لجن فعال با اکسیژن خالص است. | 1- پساب تصفیه ی پیشرفته نشده است. 2- نیازهای راهبری، آموزش و بهره برداری باید کم باشد. 3- هزینه ی سرمایه گذاری مهم است. 4- تغییرات کمی و کیفی پساب زیاد است هر چند ازن می تواند با تغییرات اندک کمی و کیفی پساب انطباق یابد. 5- تشکیل برومات ها مسئله ساز است. 6- مقررات گندزدایی نیازمند حذف سطح بالای کریپتواسپوریدیوم، ژیاردیا و سایر پروتوزاها باشد. 7- باقیمانده ی گندزدا مورد نیاز باشد ( مثلا در برخی کاربردهای خاص پساب ). 8- احتمال قطع برق زیاد است. 9- هزینه ی برق مصرفی زیاد است. |
